Gümüşhane İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Torul Gülaçar Köyü Ayana Avcılat Mahallesi "Kilise"


Tepe eteğinde, yöreye hâkim bir noktaya konumlanmıştır. Mahalle yerleşiminin üst seviyesindedir. Dikdörtgen bir platform üzerine bazilikal plan şemasında inşa edilmiştir. Üç nefli, yapının orta nef yan neflerden daha geniş ve yüksek tutulmuştur. Doğu cephesinde yarım daire şeklinde dışa çıkıntılı yapılan 3 adet apsisi yer alır. Bu bölüm nefli bölümden daha alçak tutulmuştur. Ortadaki apsisi daha geniştir. Eğimden dolayı doğu ve güney cephenin bir bölümü toprağa gömülü vaziyettedir. Beden duvarları düzgün yonu taş ve moloz taştır. Kapı ve pencere söveleri cephe bitimleri ve taşıyıcılar düzgün yonu taştır. Üst örtü içte tonoz dışta kademeli beşik çatıdır. Çatı düzgün kesilmiş taş plaklar yan yana (bileği taşı) dizilerek örülmüştür. Bu örtü şekli yöreseldir. Kuzey cephede 2 adet pencere (1’i mazgal, 1’i dikdörtgen formlu olmak üzere) vardır. Güney cephede içi doldurulan 1 adet pencere açıklığı, doğu cephedeki apsislerin eksenlerinde birer adet mazgal pencere yer alır. Kilisenin iç mekânına batı cephenin ekseninde açılan düz lentolu bir girişle ulaşılmaktadır. Giriş kısmının üstünde sivri kemerli alınlığı boştur. Bu cephenin ekseninde üst seviyelerde bir adet mazgal penceresi vardır. İç mekân; apsis önlerinde yer alan 2 paye, 4 sütun ve yanlarda yarı duvara gömülü payelerle 3 nefe ayrılmıştır. Orta nef yan neflerden daha geniş ve yüksek tutulmuştur. Her nefn üzeri tonoz örtülüdür. Bu tonozlar kemerlerle desteklenmiştir. Sütunlar ve payeler birbirlerine düzgün yonu taş işçilikli yuvarlak kemerlerle bağlanmıştır. Sütunlar altlıklı ve başlıklı olup ahşap gergileri kesilmiştir. Orta apsisten yan apsislere geçiş yuvarlak kemerli aralıklardan sağlanır. Apsisilerin beden duvarlarında farklı ebatlarda nişcikler vardır. Sıvaların büyük bölümü dökük olan kilisede kökboyası ile fresko tarzında süslemeler vardır. Orta tonozun ortasında Genç İsa ve etrafında melekler, kemerlerin iç kısımlarında yine İsa ve Aziz fgürleri tasvir edilmiştir. Boyaların büyük bir bölümü döküldüğünden anlatılan konular seçilememiştir.